Mô hình PESTEL là gì, mô hình PESTEl một công cụ phân tích chiến lược mạnh mẽ, đã và đang được nhiều doanh nghiệp trên thế giới sử dụng để đánh giá và theo dõi các yếu tố bên ngoài có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của mình. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về mô hình PESTEL, từ khái niệm, ý nghĩa, các thành phần cấu hình tạo ra quy trình phân tích và các ứng dụng thực tế của nó trong doanh nghiệp.
1. Mô hình PESTEL là gì?
1.1. Khái niệm
Mô hình PESTEL là một phân tích khung chiến lược được sử dụng để đánh giá giá và theo dõi các môi trường yếu tố vĩ mô có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của một tổ chức. PESTEL là chữ viết tắt của các yếu tố: Chính trị (Chính trị), E kinh tế (Kinh tế), Xã hội (Xã hội), T công nghệ (Công nghệ), E môi trường (Môi trường), và Pháp lý (Pháp lý).
Mô hình PESTEL cung cấp một cái nhìn tổng thể và toàn diện về môi trường kinh doanh, giúp doanh nghiệp xác định các cơ hội và tiềm ẩn ẩn, từ đó đưa ra các quyết định chiến lược phù hợp để đạt được mục tiêu kinh doanh.
1.2. Nguồn gốc của PESTEL mô hình
Mô hình PESTEL được phát triển dựa trên mô hình PEST, được giới thiệu bởi giáo sư Francis Aguilar vào năm 1967. Ban đầu, mô hình PEST chỉ bao gồm 4 yếu tố: Chính trị, Kinh tế, Xã hội và Công nghệ. Sau đó, các yếu tố Môi trường và Pháp lý được bổ sung vào để tạo thành mô hình PESTEL hoàn chỉnh, phản ánh ánh sáng phức tạp và đa dạng của môi trường kinh doanh hiện đại.
1.3. Ý nghĩa của mô hình PESTEL với doanh nghiệp
Mô hình PESTEL đóng vai trò quan trọng trong công việc giúp doanh nghiệp:
- Hiểu rõ hơn về môi trường kinh doanh vĩ mô : PESTEL cung cấp một hệ thống và chi tiết phân tích khung, giúp doanh nghiệp nắm bắt các xu hướng, sự kiện và yếu tố bên ngoài có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của mình.
- Xác định các cơ sở và tiềm ẩn tiềm ẩn : Bằng cách phân tích các yếu tố PESTEL, doanh nghiệp có thể xác định những cơ hội để phát triển và những công thức cần thiết, từ đó đưa ra quyết định chiến lược phù hợp.
- Hỗ trợ việc đưa ra quyết định chiến lược : Kết quả phân tích PESTEL cung cấp thông tin quan trọng để doanh nghiệp đưa ra các quyết định chiến lược về sản phẩm, thị trường, kênh phân phối, giá cả,…
- Tăng cường khả năng cạnh tranh : Doanh nghiệp hiểu rõ môi trường kinh doanh và các chiến lược phù hợp sẽ có khả năng cạnh tranh tốt hơn trên thị trường.
2. 6 thành phần của PESTEL model
2.1. Chính trị – Yếu tố chính giá trị
Yếu tố chính trị bao gồm các yếu tố tố liên quan đến chính phủ, luật pháp và các thể chế chính trị. Yếu tố này có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp thông qua các chính sách, quy định, luật pháp và sự ổn định chính trị.
Các yếu tố chính trị cần xem xét bao gồm:
- Chính sách của lớp phủ chính (ví dụ: sách chính sách, chuyên ngành hỗ trợ chính,…)
- Sự ổn định chính trị (ví dụ: nguy cơ bất ổn giá trị chính, thay đổi lớp phủ chính,…)
- Luật pháp và quy định (ví dụ: luật lao động, luật viền tranh, luật bảo vệ môi trường,…)
- Quan hệ quốc tế (ví dụ: các hiệp thương thương, quan hệ ngoại giao,…)
Ví dụ : Thay đổi chính sách thuế có thể mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp; quy định về xuất nhập có thể ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận thị trường quốc tế của doanh nghiệp.
2.2. Kinh tế – Yếu tố Kinh tế
Yếu tố kinh tế bao gồm các yếu tố tiền tệ liên quan đến tình hình kinh tế của một quốc gia hoặc khu vực, tinh tế như tăng trưởng kinh tế, nguy hiểm phát hiện, tỷ lệ trúng thưởng, cấp độ thất nghiệp và thu nhập bình bình quân đầu người.
Các yếu tố kinh tế cần xem xét bao gồm:
- Tăng trưởng kinh tế chính (GDP)
- Lam phát
- Tỷ giá hối đoái
- Mức độ thất bại
- Nhập bình quân đầu người
- Chính sách tiền tệ và tài chính
Ví dụ : Suy thoái kinh tế có thể làm giảm sức mua của người tiêu dùng, ảnh hưởng đến doanh thu của doanh nghiệp; biến động tỷ giá có thể ảnh hưởng đến giá thành sản phẩm của doanh nghiệp.
2.3. Xã hội – Xã hội yếu tố
Yếu tố xã hội bao gồm các yếu tố liên quan đến văn hóa, xã hội và nhân khẩu học, suy luận như xu hướng tiêu dùng, thay đổi nhân khẩu học, sinh học, giá trị văn hóa, giáo dục và ý thức cộng đồng.
Các yếu tố xã hội cần xem xét bao gồm:
- Xu hướng sử dụng
- Thay đổi nhân khẩu học (ví dụ: tỷ lệ sinh, tỷ lệ tử, cơ cấu dân số,…)
- Mức sống
- Giá trị văn hóa
- Giáo dục
- Ý thức cộng đồng (ví dụ: ý thức bảo vệ môi trường, ý thức về sức khỏe,…)
Ví dụ : Xu hướng sống xanh và tiêu dùng các sản phẩm thân thiện với môi trường ngày càng phổ biến; tăng trưởng dân số có thể tạo ra nhu cầu lớn về sản phẩm và dịch vụ.
2.4. Công nghệ – Công nghệ yếu tố
Yếu tố công nghệ bao gồm các yếu tố liên quan đến sự phát triển của khoa học và công nghệ, giá trị như sự phát triển của công nghệ mới, tự động hóa, nghiên cứu và phát triển (R&D) và ứng dụng công nghệ mới.
Các yếu tố công nghệ cần xem xét bao gồm:
- Sự phát triển của công nghệ
- Tự động hóa
- Nghiên cứu và phát triển (R&D)
- Ứng dụng công nghệ mới (ví dụ: trí tuệ nhân tạo (AI), Internet of Things (IoT),…)
Ví dụ : Sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) và Internet of Things (IoT) đang mang lại những cơ hội để phục vụ các doanh nghiệp nhằm cải thiện hiệu quả hoạt động và tạo ra các sản phẩm, dịch vụ mới.
2.5. Môi trường – Môi trường yếu tố
Môi trường yếu tố bao gồm các yếu tố tố liên quan đến môi trường tự nhiên, suy nghĩ như biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, tài nguyên thiên nhiên và ý thức bảo vệ môi trường.
Các yếu tố môi trường cần xem xét bao gồm:
- Biến đổi khí hậu
- Ô nhiễm môi trường
- Tài nguyên thiên nhiên
- Ý thức bảo vệ môi trường
- Quy định về bảo vệ môi trường
Ví dụ : Biến đổi khí hậu có thể gây ra các thảm tự nhiên, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp; các quy định về bảo vệ môi trường ngày càng sâu hơn, Yêu hỏi doanh nghiệp phải dày thủ.
2.6. Pháp lý – Yếu tố pháp lý
Yếu tố pháp lý bao gồm các yếu tố liên quan đến luật pháp và các quy định của nhà nước, ý tưởng như luật lao động, luật viền tranh, luật sở hữu trí tuệ và các quy định về an toàn và sức khỏe.
Các yếu tố pháp lý cần xem xét bao gồm:
- Luật lao động
- Luật tranh cạnh
- Luật sở hữu trí tuệ
- Các quy định về an toàn và sức khỏe
- User Protected Code
Ví dụ : Thay đổi luật lao động có thể ảnh hưởng đến chi phí lao động của doanh nghiệp; các quy định về bảo vệ người tiêu dùng ngày càng được chú ý quan trọng, Yêu cầu doanh nghiệp phải dày thủ.
3. Một số biến thể của PESTEL mô hình
Ngoài mô hình cơ bản PESTEL, còn có rất nhiều biến thể khác, được bổ sung thêm các yếu tố để phù hợp hơn với từng ngành nghề và lĩnh vực kinh doanh cụ thể. Một số bao gồm các biến phổ biến:
3.1. Mô hình STEEPLE
Mô hình STEEPLE bao gồm các yếu tố: Xã hội (Xã hội), T công nghệ (Công nghệ), E conomic (Kinh tế), E nvironmental (Môi trường), Chính trị (Chính trị),
3.2. Mô hình PESTLIED
Mô hình PESTLIED bao gồm các yếu tố: Chính trị (Chính trị), E conomic (Kinh tế), So xã hội (Xã hội), T echnological (Công nghệ), L egal (Pháp lý), I ninternational (Quốc tế), và E nvironmental (Môi trường).
3.3. Mô hình SLEPT
Mô hình SLEPT bao gồm các yếu tố: xã hội (Xã hội), pháp lý (Pháp lý), kinh tế điện tử (Kinh tế), chính trị (Chính trị), và công nghệ (Công nghệ).
Việc lựa chọn mô hình PESTEL nào để sử dụng phụ thuộc vào ngành nghề đặc biệt, lĩnh vực kinh doanh và phân tích mục tiêu của doanh nghiệp.
4. Quy trình 4 bước phân tích mô hình PESTEL
Bước 1: Xác định và phân tích các yếu tố PESTEL
- Liệt kê các yếu tố thuộc từng nhóm (Chính trị, Kinh tế, Xã hội, Công nghệ, Môi trường, Pháp luật) có thể ảnh hưởng đến doanh nghiệp.
- Sử dụng các công cụ như động não, sơ đồ tư duy để xác định các yếu tố quan trọng.
Bước 2: Tìm kiếm, thu thập và tổng hợp thông tin
- Tìm kiếm thông tin từ các nguồn đáng tin cậy: báo cáo nghiên cứu thị trường, thống kê chính phủ, bài báo, tạp chí chuyên ngành, website của các tổ chức uy tín,…
- Sử dụng công cụ tìm kiếm, cơ sở dữ liệu trực tuyến để thu thập thông tin.
Bước 3:Đánh giá và phân tích ảnh hưởng của yếu tố
- Đánh giá mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp (ảnh hưởng mức độ có thể là tích cực, tiêu cực hoặc trung lập).
- Xác định các cơ hội và công thức từ các yếu tố này.
- Sử dụng các phương pháp tính toán và định lượng phân tích các phương pháp để đánh giá giá.
Bước 4: Báo cáo phân tích kết quả mô hình PESTEL
- Trình bày kết quả phân tích một cách rõ ràng, ngắn gọn và dễ hiểu (có thể sử dụng bảng biểu, đồ thị để minh họa).
- Đưa ra các đề xuất và kiến nghị dựa trên phân tích kết quả.
- Sử dụng PESTEL phân tích kết quả để xây dựng chiến lược kinh doanh phù hợp.
5. Ưu điểm của PESTEL mô hình
5.1. Ưu điểm
- Cung cấp cái nhìn tổng quan về môi trường kinh doanh vĩ mô.
- Giúp doanh nghiệp chủ động đối phó với các thay đổi.
- Hỗ trợ việc quyết định chiến lược.
- Tăng cường khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp.
5.2 Nhược điểm
- Đòi hỏi kiến thức và kỹ năng phân tích.
- Xoay thời gian và nguồn lực để thu thập và phân tích thông tin.
- Kết quả phân tích có thể tính toán chủ.
- Khó dự đoán chính xác tương thích.
6. Ví dụ về mô hình PESTEL
6.1 Mô hình PESTEL của VNM
- Chính trị : Chính sách hỗ trợ ngành sữa của chính phủ (ví dụ: giảm thuế, hỗ trợ vay vốn,…).
- Kinh tế : Tăng trưởng GDP, tận dụng (ảnh hưởng đến sức mua của người tiêu dùng).
- Xã hội : Xu hướng tiêu dùng các sản phẩm tốt cho sức khỏe (người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến chất lượng và dinh dưỡng).
- Công nghệ : Công nghệ sản xuất sữa tiên tiến (giúp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm).
- Môi trường : Vấn đề ô nhiễm môi trường (ảnh hưởng đến nguồn cung cấp nguyên liệu).
- Pháp lý : Các quy định về an toàn bảo vệ sinh thực phẩm (đòi doanh nghiệp phải trọng thủ chất lượng).
6.2. Mô hình PESTEL của Shop
- Chính trị : Chính sách khuyến mại điện tử (tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của ngành).
- Kinh tế : Tăng trưởng kinh tế, thu nhập bình quân đầu người (ảnh hưởng đến sức mua của người tiêu dùng).
- Xã hội : Xu hướng mua sắm trực tuyến (ngày càng phổ biến, đặc biệt là giới trẻ).
- Công nghệ : Phát triển sự phát triển của Internet, ứng dụng di động (tạo nền tảng cho phát triển thương mại điện tử).
- Môi trường : Vấn đề quản lý rác thải từ thương mại điện tử (đòi hỏi các giải pháp thân thiện với môi trường).
- Pháp lý : Các quy định về bảo vệ người tiêu dùng khi mua sắm trực tuyến (đảm bảo quyền lợi cho người tiêu dùng).
7. Mẹo áp dụng mô hình PESTEL đạt hiệu quả cao nhất
- Kết hợp PESTEL với các công cụ phân tích khác (SWOT, Porter’s Five Forces) để có cái nhìn toàn diện về doanh nghiệp và môi trường kinh doanh.
- Tần suất thực hiện phân tích PESTEL: định kỳ (ví dụ: hàng năm) hoặc khi có sự kiện quan trọng xảy ra (ví dụ: thay đổi chính sách, khủng hoảng kinh tế,…).
- Phân tích PESTEL với dữ liệu mới và đáng tin cậy nhất để đảm bảo tính chính xác và phù hợp với kết quả phân tích.
- Sử dụng PESTEL phân tích kết quả để xây dựng chiến lược kinh doanh phù hợp và hiệu quả.
Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về PESTEL mô hình và cách áp dụng nó trong thực tế. Nếu bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về mô hình PESTEL hoặc cần tư vấn ứng dụng mô hình PESTEL cho doanh nghiệp của mình, hãy kết nối và trao đổi cùng tôi qua website Nguyễn Ngọc Thạch hoặc Fanpage: https://www.facebook.com/nguyenngocthachmkt. Với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực quản trị doanh nghiệp, tư vấn và xây dựng chiến lược, tôi sẽ đồng hành cùng bạn xây dựng đường xây dựng doanh nghiệp thành công.
Bài viết có nội dung liên quan
